رتبه بندی تنیس چگونه عمل می کند

رتبه بندی ورزش های رسمی معمولا در دو دسته قرار می گیرد: رقابت های محبوب کاسمتیک که همه ارزش بیش از حدی به آن می دهند (فوتبال کالج و بسکتبال کالج) و فرمول های بی معنای ریاضی که توسط همه (فیفا) نادیده گرفته می شود. در طرف دیگر این طیف تنیس وجود دارد که در بین ورزش ها دارای تنها رتبه بندی ایست که هم با دقت سطح معمول بازی ورزشکاران را تعیین می کند و در عین حال مزیت های واقعی جداسازی بازیکنان خوب در تورنمنت (سیدینگ کردن) را ارائه می کند که به ست بازی نیز کمک می شود.

این کار چگونه انجام می شود؟ مزایایش چیست؟ معایبش چیست؟ تغییرات ناگهانی اش به چه شکل است؟ این FAQ مفید در ارائه ی روشی برای سازماندهی بی نظمی ها کمک خواهد نمود که رتبه بندی های ATP و WTA هستند.

1)سیستم های رتبه بندی تنیس (تعریف ساده)

به ساده ترین عبارت، هر ست رتبه بندی هفتگی فهرستی از امتیاز های کلی است که توسط بازیکنان تورنمنت در 52 هفته ی آخر به دست آمده است. در نتیجه گیری هر تورنمنت امتیاز های افت رتبه بندی از سال قبل به دست می آیند و با امتیاز هایی جابجا می شوند که در رویداد نتیجه گیری برنده شده بودند.

این یک سیستم ساده است که خیلی تغییر نمی کند. امتیاز ها همان امتیاز هستند. سرنا ویلیامز، سفرنامه نویسی که از یک بازی لیپفراگ برای تعیین 20 تای برتر استفاده کرده را می توان جزو رتبه بندی قرار نداد. و یا راجر فدرر و رافائل نادال از بخش های مختلف دنیا می توانند برای مبارزه با هم به کار گرفته شوند تا رتبه ی 1 معلوم شود. رتبه بندی تنیس درست ترین شایسته سالاری را دربین ورزش ها دارد.

2) سیستم های رتبه بندی تنیس (تعریفی نسبتا پیچیده تر)

در طول رقابت های 52 هفته ای امتیاز های تورنمنت به دست می آیند و مقدارش با نحوه ی پیشرفت بازیکنان در یک بازی معین تعیین می گردد. هرچه بازیکن بیشتر در تورنمنت باشد امتیاز های بیشتری را به دست می آورد. و هرچه تورنمنت بزرگ تر باشد، امتیاز های بیشتری موجود است.

ATP چهار درجه بازی دارد. گرند اسلم، مستر 1000، ATP500 و ATP250. در گرند اسلم برنده 2000 امتیاز می گیرد. رانر آپ 1200 امتیاز می گیرد. کسانی که به نیمه نهایی رسیده اند 720 و کسانی که به یک چهارم نهایی رسیده اند 360 امتیاز می گیرند. شیکه های دوی راند چهارم 180 و راند سوم 90 امتیاز می گیرند و در راند دوم این مقدار به 45 می رسد. به علاوه بازیکنان برای حضور در زمین هم 10 امتیاز دریافت می کنند.

هشت بازی مستر 1000هم از همین مقدار کلی استفاده کرده است که می توان آن را نصف هم کرد. ATP500 این مقدار را به نصف رسانده و ATP250 هم همین کار را می کند. (عددها در هر دسته بندی تورنمنت نشان می دهند که برنده چند امتیاز گرفته است).

در پایان هر سال رتبه بندی های چرخشی برای هر فصل گرفته می شوند طوری که فقط بازی های 2018 در رتبه بندی پایان سال درج شدند و همین امر این رتبه بندی را به بهترین فشار سنج عملکرد بازیکنان در تقویم هر سال تبدیل نمود.

3)فهمیدم. کاملا فهمیدم. اما چرا کمی بیشتر توضیح نمی دهید تا ببینم موضوع را متوجه شده اید یا نه.

رافائل نادال بازیکن شماره ی یک دنیا را در نظر بگیرید. این هفته رافائل در کانادا بازی سالانه در زمین سخت را دارد و قرار است بهترین بازیکن دنیا انتخاب شود. سال گذشته نادال نتیجه ی ناامید کننده ای در تورنمنت گرفت و در راند 16 باخت. در آن بازی فقط 90 امتیاز گرفت و برنده ی بازی، ساشا زورو 1000 امتیاز را از آن خود کرد. و راجر فدرر هم امتیاز 600 را گرفت.

حالا که تورنمنت شروع شده 90 امتیاز نادال (و 1000 امتیاز زورو و 600 امتیاز فدرر) پاک شدند تا جایشان را امتیازهای جدید سال جدید بگیرد. برای نادال که سال قبل باخته بود این یک فرصت طلایی است تا رتبه اش را بالا بکشد. هرچیزی که بهتر از باختن در راند 16 باشد امتیاز نادال را نسبت به 2017 افزایش می داد. حتی رسیدن به نیمه نهایی باعث می شد که امتیازش نسبت به سال قبل چهار برابر شود. و از لحاظ امتیاز او این تورنمنت را با پول خانگی بازی می کند.

اما برای بازیکنانی که سال قبل خوب بازی کرده بودند درست برعکس بود.

“زوریو” باید در این تورنمنت پیروز شود، در غیر اینصورت، مجموع رنکینگ او حداقل 400 امتیاز نزول می کند. یک شکست زود هنگام نظیر آنچه که در سال گذشته برای نادال رخ داد، اساساً 1000 امتیاز او را از بین می برد و قطعا رتبه ی 3 کنونی را از دست خواهد داد. ( فدرر در این مسابقات حضور ندارد و بنابراین، 600 امتیاز او مشخصا تا دوشنبه ی آینده باقی خواهد ماند).

این نوع محاسبات در تمامی تورنمنت های بزرگ انجام می شود. بطوریکه در طی چند هفته، هر یک از سه بازیکن ذکر شده ( که سه بازیکن برتر جهان هستند)  تجربه ی متفاوتی خواهند داشت. فدرر و زوریو برای بهبود مجموع امتیازات ناچیز خود در اوپن آمریکا خواهند جنگید، در حالیکه نادال باید با تمامی 2000 امتیاز خود از مقام قهرمانی اش دفاع کند. حتی یک نتیجه ی مشابه تاثیر زیادی بر رتبه بندی دارد. بعنوان مثال، اگر فدرر و نادال مسابقه ی نیمه نهایی را در نیویورک برگزار کنند، ستاره ی سوئیسی 360 امتیاز بدست خواهد آورد، در حالیکه نادال 1640 امتیاز را از دست خواهد داد. این یک امتیاز خالص از 1640 برای فدرر است.

به همین دلیل، رتبه بندی هفته به هفته دچار تغییرات ناگهانی می گردد.  در شروع هر تورنمنت، هر بازیکن دارای خط شروع خود، حداقل از لحاظ رتبه بندی است.  ( در حال حاضر، صرفاً بازیکنانی که حقیقتاً می بایست امتیازات رنکینگ را مورد توجه قرار دهند، آنهایی هستند که از یک دسته دفاع می کنند. ).

4_ اگر رتبه بندی بر اساس شایسته سالاری باشد، پس به چه دلیل بهترین بازیکن جهان ( سرنا ویلیامز)  در رتبه ی 26، و اندی موری در رتبه ی 832 قرار می گیرد؟

هیچکس تابحال نگفته است که رتبه بندی، بهترین بازیکن تنیس را تعیین می کند، فقط بازیکنانی که بهترین نتایج را در سال گذشته کسب کرده اند، در این لیست قرار دارند.

البته سرنا در سال 2017 در هفته ی هشتم بارداری و در حالیکه بمدت 13 هفته از بازی ها بدور بود،  اوپن استرالیا را فتح کرد. در آن زمان، او دارای یک رنکینگ اسطورهای بود که نشاندهنده ی تغییر ناگهانی سیستم بود. او برای مدت کوتاهی  ورزش را در حالیکه بازیکن رتبه 1 جهان بود کنار گذاشت،  و بوضوح چند هفته ی بعد، جایگاه خود را به ” انجی کربر ” واگذار نمود و به مکان دوم نزول کرد. اما یک ماه بعد، ” کربر ” در بازی افتتاحیه ی خود در اشتوتگارت که بواسطه ی آن می بایست از عنوان قهرمانی اش دفاع کند، شکست خورد، در حالیکه سرنا که مسلما از نظر تکنیکی آمادگی نداشت، نتوانست از امتیازات سال 2016 دفاع کند.  به سبب از دست دادن 469 امتیاز از جانب کربر،  سرنا ( با مجموع امتیازات دست نخورده ی خود)  مجددا رتبه ی 1 جهان را غیابا بدست آورد. همانگونه که در 14 مه سال گذشته، در رتبه بندی نقطه ی اوج را حفظ کرده بود.

در نهایت، او قبل از اوپن استرالیا،  به رتبه ی 22 نزول کرد. 2000 امتیاز او که در سال 2017 بدست آورده بود، علیرغم بازی صرفاً در یک تورنمنت در سال گذشته، برای حفظ او در مکان 25 کافی بود. از آنجاییکه سرنا در مسابقات 2018 حضور نداشت، زمانیکه آنرا به پایان رساند،  امتیازات کسب شده اش از سال 2017 از بین رفت و بطور کلی از رده بندی سقوط کرد.

پس از بازگشت به مسابقات در ماه مارس سال جاری، سرنا در اولین تورنمنت خود در مرتبه ی 491 قرار گرفت. و پس از اوپن فرانسه، به رتبه ی 183 و سپس به سبب رسیدن به فینال ویمبلدون، با یک سیر صعودی به رتبه ی 28 رنکینگ رسید. این رتبه بندی بسیار مهم است زیرا او به حد نصاب خود برای اوپن آمریکا نایل شد. ( ما همچنان بعلت ناعدالتی WTAsدر عدم اعطای مرخصی زایمان، یا رتبه بندی حفاظت شده ای  که همچنان ورود به مسابقات بعنوان شماره یک جهان، بدون رتبه بندی مربوطه، را مجاز می داند، رقابت ها را آغاز نخواهیم کرد).

5_برای رسیدن به رتبه ی 1، یا 50، یا 100، یک بازیکن چه نتایجی را می بایست بدست آورد؟

نادال در حال حاضر در ATP با 9310 امتیاز کسب شده از طریق دو عنوان قهرمانی گراند اسلم، یک نیمه نهایی و رسیدن به یک چهارم نهایی، در رتبه ی اول جهان قرار دارد.  او همچنین، در دو مسترز 1000 و چهار QF به پیروزی رسیده و در دو رویداد سطح 500 برنده شده است.

“نواک یوگویچ ” رتبه 10 فعلی جهان، که ویمبلدون را فتح کرد، و نماینده ی شایسته ای برای رنگینک 10 نبود، با توجه به آسیب دیدگی در سال گذشته، رقابت ها را از دست داد.  ” دیوید گوفین ” رتبه 11 جهان، تصویر بهتری از یک بازیکن رتبه ی 11 ارائه می دهد. بطور شگفت انگیزی این همه ی آن چیزی نیست که در رقابت ها رخ می دهد.  در چهار گراند اسلم ” گوفین ” 4_7 بود و هرگز از دور چهارم صعود نکرد و فقط 415 امتیاز کسب کرد. ( اساساً آنچه که برای رسیدن به یک چهارم نهایی باید انجام داد).  او  دو مرتبه به یک چهارم نهایی مسابقات مسترز 1000 رسید اما از آن مسابقات، بعنوان یک بازیکن فینال، 615 امتیاز کسب کرد. گوفین در یک رویداد 500_level برنده شد، سه مرتبه به نیمه نهایی رسید و در یک رویداد 250_levelنیز برنده شد. اساسا یک بازیکن می تواند بدون پیشرفت قابل توجه در یک گراند اسلم یا رویداد مسترز 1000، تا زمانیکه در مسابقات کوچکتر خوب کار کند، می تواند در رده بندی 10  بازیکن برتر جهان قرار گیرد. گوفین یک بازیکن خوب است، با این وجود، سوابق او بعنوان یک بازیکن در رده ی 10  بطوری ناخوشایند بنظر می رسد.

“لئوناردو مایر ”  بازیکن شماره ی 50جهان که دارای 987 امتیاز است، تقریباً نیمی از امتیازات خود را از دو نتیجه،  یکی رسیدن به دور سوم در اوپن آمریکا و دیگری فینال یک تورنمنت در هامبورگ در  سال گذشته بدست آورد.

بازیکن شماره 100  جوردن تامسون که در سال جاری 575 امتیاز همراه با یک رکورد9_1 در سال جاری بدست آورده، نمونه ای از این است که چگونه یک بازیکن می تواند بدون اینکه در یک دوره ی زمانی به اندازه ی کافی فعالیت داشته باشد،   به یک رتبه بندی معقول و مناسب دست یابد. نماینده ی  این مورد جک ساک آمریکایی است که علیرغم یک رتبه بندی  5-13در سال 2018همچنان در رتبه ی 19جهان قرار دارد. او چگونه می تواند با چهار شکست در دور اول در گرانداسلم ها ،در رده ی20  بازیکن برتر قرار گیرد؟

جک ساک در ماه نوامبر در رویداد مسترز 1000برنده شد، و در نتیجه بی مقدمه به فینال تور جهانی در پایان سال پیوست.رتبه بندی او بطور کامل با تکیه بر آن دو نتیجه حاصل شده است.  در جدول رده بندی  لندن ( که مجموع کل امتیازات بازیکنان را برای سال 2018محاسبه می کند، یعنی مجموع امتیازاتی که در نهایت با رتبه بندیATP در پایان سال بدست می آید) جک رتبه ی 174 را بدست آورد. بدین ترتیب، اگر او در سه ماه پایانی فصل عملکرد خوبی نداشته باشد، از رده ی 10 سقوط نموده و بطور اتوماتیک رقابت های اوپن استرالیا را از دست خواهد داد.

سایر تغییرات غیر عادی رتبه بندی به چه صورت هستند؟

برنده شدن در یک مسابقه ی بزرگ ،پیش نیاز شماره ی 1بودن در جهان نیست. این صرفا 2000امتیاز موجود  برای یک قهرمان است ، و جهت رسیدن به صدر  جدول ،راه طولانی در پیش است.تا قبل از سال 2003هیچ یک از تنیس بازان زن بدون قهرمانی در یک گراند اسلم ،هرگز به رتبه های بالا نرسیده بود. پس ازآن سال، این واقعه هفت مرتبه رخ داد. ” کیم کلیستر”، ” امیلی مورسمو”،”  یلنلا یانکویچ”، ” دینارا سافینا”، ” کارولین وژنیاکی”، و ” سیمونا هالپ”. چهار نفر از بازیکنان در ان لیست به پیروزی در یک مسابقه ی مهم نائل شدند،و فقط این بازیکنان،بدون فتح یک گراند اسلم ( سافینا، پلیسکووا، یانکوویچ)در این رده بندی قرار گرفتند.

“اندی موری” در هفته ی گذشته در بازی یک چهارم نهایی اوپن Citi شرکت داشت. از آنجاییکه او هفته ی قبل هیچ امتیازی بدست نیاورده بود، با کسب 90 امتیاز خالص از رتبه ی 832به 375رسید. او تقریبا بمدت یکسال تمام از رقابت های تنیس دور بود،و رتبه ی 832بر اساس یک پیروزی انفرادی در یک تورنمنت در بریتانیا کسب شده بود.این پیروزی در مقابل برنده ی سه گراند اسلم ” استان واورینکا” رخ داده بود، اما این واقعه اهمیتی ندارو، رتبه بندی اهمیت این پیروزی را منعکس نمی کند. باخت  فدرر در دور نخست مسابقه مشابه با شکست شماره1000 جهان ” الکس کلگو” به حساب می آید. من همیشه تصور می کردم که باید یک جایزه ی کوچک برای شکست دادن یک بازیکن برتر اختصاص یابد.

هر سال یک نمونه از یک بازیکن که باعث ایجاد یک بازی غیر منتظره در یک گراند اسلم و متعاقبا یک جهش بزرگ و ناگهانی در رنکینگ  جهانی شده است، به چشم می خورد. در سال جاری، ” مارکو سچیناتو” بعنوان بازیکن شماره ی 72در اوپن فرانسه شرکت کرد و به نیمه نهایی رسبد. او اکنون دارای رتبه ی 21 است. رتبه بندی جدید مزایای بسیار زیادی بهمراه دارد، بویژه حضور  اتوماتیک  در مسابقات بزرگ و رویدادهای مهم .  ” مارکو” طبق وعده ای که در مورد ارائه ی یک بازی  خوب ، در رولان گروس نشان داد،  به یک  شگفتی دیگر تبدیل خواهد شد. در غیر اینصورت،  تصور سناریویی که بواسطه ی ان، در  بهار سال اینده، او با  شکست در دور نخست مسابقات و نزول به رده های پایین  رنکینگ،  به پاریس بازگردد، دور از ذهن نیست.

داستان دیگر از اینگونه رتبه بندی های ناگهانی  ، به بازیکنی 19   ساله با نام ” اسلوان استفن” تعلق دارد.  در سال 2013 او در اوپن استرالیا، سرنا ویلیامز را شکست داد و به رتبه ی 20 WTAصعود کرد، و بمدت 18 ماه در ان مرتبه باقی ماند. سپس به  یکباره شروع به نزول کرده و سه سال بعد را با رتبه ی 20 تا50گذراند.”  استفان ” در المپیک 2016در دور نخست به ” جنی بوچارد” ( که داستان رتبه بندی عجیب و غریبی دارد ) باخت و متعاقب ان آسیب شدیدی  به پایش وارد شد که تقریبا تمام بازی های ان سال را از دست داد.او در سال 2017 در مسابقات ویمبلدون شرکت کرد و در دور اول شکست خورد (و نتوانست از امتیازات خود دور سوم از سال 2016 دفاع کند) .تنها امتیازات رده بندی او از دو شکست در دکر اول بدست امد.‌( در مسابقات بزرگ ،بازیکنان برای حضور در رقابت ها اعتبار دریافت می کنند). سپس در ماه آگوست سالا قبل ،ستفن به نیمه نهایی بازی های ” سین سیناتی” رسید و به رتبه ی 83صعود کرد.‌پس از ان در رقابت های اوپن امریکا شگفتی ساز شد و به رتبه ی 17 ارتقاء یافت. بنوعی، او در هیچیک از هشت مسابقه ی بعدی خود به پیروزی نرسید و همچنان رتبه ی 13 جهان را در اختیار دارد. اکنون پس از حضور در فینال اوپن فرانسه ، با یک صعود خوشایند در یک سال، از مکان 954به رتبه ی 3صعود کرده است.