از نقطهنظر محبوبیت، مسابقات تنیس تکنفره مردان گل سرسبد تنیس حرفهای دنیاست و تاکنون توانسته برخی از بزرگترین تنیسورهای تاریخ را معرفی کند. هر چند در سالهای اخیر این شاخه از ورزش تنیس به شکلی کاملا غیرعادی تحت سلطه عده معدودی از بازیکنان بزرگ این عرصه در آمده است. ما این بازیکنان را «چهار بزرگ» مینامیم. دلیل این نامگذاری کاملا واضح است زیرا آنان توانستهاند از اوایل دهه ۲۰۰۰ میلادی تا زمان نگارش این مقاله، فاتح بلامنازع عناوین بزرگ تنیس باشند.
این چهار بزرگ دنیای تنیس یا Tennis’ Big Four عبارتند از راجر فدرر، رافائل نادال، نوواک یوکوویچ و اندی ماری.
تسلط این چهار غول بزرگ تنیس از سال ۲۰۰۳ شروع شد، زمانیکه فدرر اولین عنوان قهرمانیاش در مسابقات ویمبلدون را کسب کرد. اما اگر بخواهیم دقیقتر به این مساله بپردازیم سال ۲۰۰۴ که وی توانست به جز یک عنوان، بقیه گرند اسلمها را فتح کند، اولین سال ظهور این چهار بزرگ بود. سال ۲۰۰۵ اما رقابت میان بزرگان وارد عرصه جدیدی شد، زیرا دومین بزرگ دنیای تنیس یعنی رافائل نادال توانست با قهرمانی در مسابقات آزاد فرانسه نام خود را وارد این فهرست کند.
از لحاظ فنی، چهار بزرگ از ابتدای دهه ۲۰۰۰ میلادی در واقع دو بزرگ بود، زیرا تا سال ۲۰۰۸ که سومین بزرگ یعنی نوواک یوکوویچ اولین گرنداسلم خود را در مسابقات آزاد استرالیا فتح کرد، رقابت تنها بین فدرر و نادال در جریان بود. چهار سال طول کشید تا آخرین غول از این چهار بزرگ تنیس یعنی اندی ماری وارد عرصه شود. اندی ماری توانست با قهرمانی در ویمبلدون وارد جمع بزرگان شود هرچند وی از نظر تعداد پیروزیها فاصله زیادی با دیگر بزرگان داشت و به همین دلیل است که در برخی منابع از چهار بزرگ با عنوان سه بزرگ یاد میشود و اندی ماری را از این فهرست حذف میکنند.
رقابت در بین این چهار بزرگ آنقدر فشرده است که مکانهای اول، دوم، سوم و چهارم برترین تنیسورهای دنیا، از سال ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۳ بین این چهار نفر جابجا میشود. جالب است بدانید که از سال ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۳، تنها یک عنوان گرند اسلم به این چهار بزرگ تعلق نگرفت و در باقی موارد همین چهار بزرگ بودند که گرند اسلمها را از آن خود میکردند. همچنین در سه المپیک اخیر (۲۰۰۸، ۲۰۱۲ و ۲۰۱۶)، مدال طلای المپیک تنیس تکنفره مردان به یکی از این چهار بزرگ تعلق داشته و توانستهاند از ۱۱۷ مسابقه ATP Masters ۱۰۰۰، حدود ۹۵ مسابقه را به سود خود به پایان ببرند.
با چهار بزرگ دنیای تنیس بیشتر آشنا شوید:
۱. راجر فدرر
راجر فدرر با قهرمانی در اولین گرند اسلمش در سال ۲۰۰۳ و کسب مقام اول رنکینگ برترین تنیسورهای دنیا در سال ۲۰۰۴، آغازگر رقابت میان چهار بزرگ دنیای تنیس بود. فدرر در مسابقات تکنفره مردان نیز صاحب چندین رکورد است که از آن میان میتوان به طولانیترین دوره رنکینگ ۱ دنیا (۳۰۲ هفته) و بیشترین عنوان قهرمانی گرند اسلم (۱۷ گرند اسلم) اشاره کرد.
از فدرر با عنوان «بزرگترین تنیسور تمام دورانها» یاد میشود که بخش عمدهای از شهرتش را با خاطر مسابقات ویمبلدون به دست آورده است، جاییکه ده بار تاکنون توانسته به فینال برسد و هفت تا از آنها را قهرمان شود. همچنین فدرر جزو معدود تنیسورهایی است که در سری مسابقات آزاد توانسته به عنوان “Career Slam*” دست پیدا کند و در یک سال تمام چهار مسابقه آزاد گرند اسلم را با قهرمانی به پایان برساند. وی دارای رکورد شش قهرمانی در World Tour Finals بوده و تنها فردی است که پنج عنوان قهرمانی پیاپی در مسابقات آزاد آمریکا را کسب نموده است.
* Career Slam به قهرمانی در چهار گرند اسلم اصلی در یک سال گفته میشود.
۲. رافائل نادال
نادال تنها تنیسوری است که سایه به سایه فدرر در حال رقابت بوده است. وی بین رقابتهای ویمبلدون ۲۰۰۵ تا آزاد آمریکا ۲۰۰۸ تنها بازیکنی بود که در کنار فدرر عناوین قهرمانی گرند اسلم را از آن خود میکرد. نادال تاکنون توانسته چهارده گرند اسلم را تصاحب کند و در کنار پیت سمپراس از لحاظ تعداد قهرمانی گرند اسلم در مقام دوم قرار دارد. وی همچنین یک Career Slam را نیز در کارنامه افتخارات خود دارد.
در میان تنیسورهای مطرح دنیا از رافائل نادال با عنوان «پادشاه زمینهای رسی» یاد میشود زیرا نه تا از چهارده گرند اسلم وی در زمین رسی مسابقات رولاند گاروش حاصل شده است. نادال در المپیک ۲۰۰۸ توانست مدال طلای تنیس تک نفره مردان را از آن خود کند و همچنین دارای رکورد هشت قهرمانی پیاپی در مسابقات مسترز مونته کارلو میباشد.
۳. نوواک یوکوویچ
ورود به جمع چهار بزرگ دنیای تنیس برای یوکوویچ از سال ۲۰۰۸ آغاز شد، سالی که توانست با قهرمانی در مسابقات آزاد استرالیا خود را به عنوان سومین بزرگ مطرح کند. اما سال ۲۰۱۱ برای وی یکی از بهترین سالها بود زیرا قهرمانی در سه گرند اسلم، پنج مسترز و کسب عنوان برترین تنیسور دنیا، او را به یکی از جدیترین رقیبهای نادال و فدرر تبدیل کرد.
او نیز همانند فدرر و نادال همواره در صدر بهترین عناوین قرار داشته و در سالهای اخیر توانسته حتی بالاتر از رقبای قدیمی خود قرار بگیرد. کسب دوازه عنوان گرند اسلم او را در مکان چهارم مطرحترین تنیسورهای دنیا قرار داده است. او نیز همانند دیگر بزرگان توانسته به عنوان Career Slam دست پیدا کند و البته تنها تنیسوری است که توانسته هشت عنوان از نه رویداد Masters ۱۰۰۰ را با قهرمانی به پایان برساند.
۴. اندی ماری
در همین چند سال اخیر بوده است که اندی ماری انگلیسی توانسته خود را به جمع چهار بزرگ دنیای تنیس وارد کند. هر چند بسیاری از کارشناسان این جمع را با عنوان «سه بزرگ به علاوه یک» مینامند. هیچ شکی نیست که این چهار بزرگ دنیای تنیس توانستهاند بیشترین عنوان قهرمانی را در دو دهه اخیر از آن خود کنند، اما اندی ماری فاصله زیادی به سه بزرگ دیگر دارد. علاوه بر این، در اغلب موارد فدرر، نادال و یوکوویچ بودهاند که ماری را از رسیدن به قهرمانی در گرند اسلمها محروم کردهاند و به همین دلیل ماری را میتوان بهترین تنیسوری نامید که به هیچ گرند اسلمی دست نیافته بود.
اما این ناکامی در سال ۲۰۱۲ با کسب مدال طلای المپیک و قهرمانی در مسابقات آزاد آمریکا به پایان رسید. همچنین این روند موفقیت در سال بعد نیز تکرار شد و توانست در مسابقات ویمبلدون به مقام اول دست پیدا کند. اندی ماری در رقابتهای المپیک موفق بود و توانست در المپیک ۲۰۱۶ ریو، مدال طلای دیگری را به افتخارات خود افزوده و لذت آن را با قهرمانی دوباره در مسابقات ویمبلدون دوچندان کند. هرچند ماری در میان بزرگان، کمترین افتخارات را در کارنامه خود دارد اما یکی از معدود کسانی است که پیروزیهای تاریخی متعددی دارد. وی اولین مرد انگلیسی بود که از سال ۱۹۳۶ به بعد توانسته به قهرمانی در گرند اسلم نائل شود. همچنین وی اولین تنیسوری است که توانسته به دو مدال طلای تنیس تکنفره مردان در رقابتهای المپیک دست پیدا کند. ماری یکی از مهرههای تأثیرگذار تیم انگلستان در رقابتهای دیویس کاپ بود و باعث شد این تیم برای اولین بار از سال ۱۹۳۶ به قهرمانی دست پیدا کند. ماری بر خلاف سه بزرگ دیگر از دستیابی به Career Slam محروم بوده اما جزو معدود کسانی است که توانسته به فینال هر چهار رقابت وارد شود و در فینال یازده گرند اسلم حضور داشته است. به جز فینال ویمبلدون ۲۰۱۶، تمام فینالهای گرند اسلم ماری در مقابل سه بزرگ دیگر برگزار شده است.
دیگر تنیسورهای مطرح
هرچند تسلط چهار بزرگ بر دنیای تنیس هیچ جای بحث و گفتگویی ندارد، اما تنیسورهای بزرگ دیگری نیز هستند که بتوان در مورد آنها سخن گفت. در ادامه به ذکر مختصری از برخی از این بازیکنان مطرح میپردازیم:
خوان مارتین دل پوترو
دل پوترو تاکنون توانسته به برخی از غیرممکنها غلبه کند؛ پیروزی در یک گرند اسلم آن هم در اوج موفقیت چهار بزرگ، مسألهای نیست که بتوان به راحتی از کنار آن گذشت. در واقع او تنها تنیسور خارج از جمع چهار بزرگی است که بین مسابقات آزاد فرانسه ۲۰۰۵ تا مسابقات آزاد آمریکا ۲۰۱۳ توانسته به قهرمانی در گرند اسلم نائل شود. او در سال ۲۰۰۹ توانست در مسابقات آزاد آمریکا به مقام قهرمانی دست پیدا کند. همچنین وی صاحب مدال برنز المپیک ۲۰۱۲ و مدال نقره ۲۰۱۶ ریو نیز هست.
بدشانس شاید بهترین لقبی باشد که بتوان به دل پوترو داد زیرا در اکثر موارد به دلیل مواردی غیر از اشتباهات شخصی دچار شکست شده است. قهرمانی او در مسابقات آزاد آمریکا تهدیدی جدی برای چهار بزرگ به حساب میآمد، اما مصدومیتهای پیدرپی وی باعث شد تا مدت زمانی طولانی از میادین به دور باشد. همین عامل باعث شده که او فاصله زیادی تا به اثباترساندن تواناییهایش داشته باشد.
استن واورینکا
چند سال پیش بحث جالبی در مورد بزرگان تنیس در جریان بود. اینکه در سال ۲۰۱۶ ما در عرصه تنیس «سه بزرگ» داشتیم. یوکوویچ، ماری و واورینکا. واورینکا کمتر از سه گرند اسلم اصلی پیروز نشده است – که تقریبا با تعداد گرند اسلمهای ماری برابری میکند – و تنها بازیکن خارج از جمع چهار بزرگ است که توانسته در طول دوران حرفهایش سه گرند اسلم را فتح کند.
مسلما هیچ شک و تردیدی در استعداد و تواناییهای وی نیست اما متأسفانه به دلیل قدرت و شهرت بسیار بالای چهار بزرگ، سایه آنها همواره بر سر واورینکا سنگینی کرده است. اما این موضوع دیری نپایید و در سال ۲۰۱۴ توانست در فینال مسابقات آزاد استرالیا ۲۰۱۴، رافائل نادال را شکست دهد. وی در سال ۲۰۱۵ و ۲۰۱۶ به ترتیب در رقابتهای آزاد فرانسه و آمریکا توانست به قهرمانی برسد و البته کمی دیر وارد عصر طلایی خود شد.
مارین چیلیچ
هر چند مارین چیلیچ هرگز تهدیدی برای چهار بزرگ به حساب نیامده است اما وی تنها تنیسور فعالی است که خطر بالقوه برای آنان به حساب میآید. پیروزی وی در مسابقات آزاد آمریکا ۲۰۱۴ یکی از نکات قابل توجه است زیرا وی تنها فردی است که پس از مسابقات آزاد استرالیا ۲۰۰۵ توانسته این عنوان را از آن خود کند و جزو این چهار بزرگ نیز نمی باشد.
زمزمهها حاکی از آن است که با ظهور تنیسورهای بزرگی چون چیلیچ، عصر جدیدی در حال آغاز است. اما فعلا که غولهایی چون یوکوویچ، ماری و واورینکا در حال دروی گرند اسلمها هستند و نادال نیز علیرغم مصدومیتش در مسابقات مسترز در حال درخشش است.