به بهانۀ آغاز سال جدید میلادی، در چندین یادداشت سریالی قصد داریم نگاهی به برترین تنیسورهای مرد جهان در یک دهۀ اخیر (۲۰۲۰-۲۰۱۰) داشته باشیم. در چهارمین قسمت، به بررسی دوران پرافتخار رافائل نادال در طول این ده سال میپردازیم.
بررسی عملکرد رافائل نادال در دهه اخیر
رافائل نادال در حالی پا به سال ۲۰۱۰ و ده سال اخیر میگذاشت که پشت سرش دوران پرشکوهی را میدید. او با احتساب آن دوران و همچنین افتخارات فراوانی که در ۱۰ سال دوم فعالیت حرفهای خود کسب نموده، به یکی از پرافتخارترین بازیکنان تاریخ ورزش تنیس تبدیل گشته است. پادشاه زمینهای خاک رس بر سلطۀ طولانیمدت خود در رولان گاروس همچنان ادامه داده تا با کسب ۱۲ قهرمانی، شاید رکوردی جاودان و دستنخورده از خود به یادگار گذاشته باشد. نادال بدون هیچ تردیدی، مرد شمارۀ یک جهان در زمینهای خاک رس قلمداد میشود و او توانسته در ده سال اخیر این موفقیتها را تداوم و بهبود بخشد. او از ۲۰۱۰ تاکنون به ۳۴ عنوان قهرمانی در چنین مسابقاتی دست یافته است؛ از جمله هشت قهرمانی در رولان گاروس و ۱۵ مسترز ۱۰۰۰ امتیازی که ماتادور در زمینهای خاکی بدان دست یافته است. در سال ۲۰۱۰، او اولین بازیکنی بود که موفق به قهرمانی در هر سه تورنمنت مسترز زمینهای خاک رس (مونت کارلو، رم و مادرید) گردید. او در همان سال رولان گاروس را نیز به ویترین افتخاراتش اضافه نمود تا دیگر چیزی برای باقی بازیکنان تنیس در رویدادهای مهم فصل خاک رس باقی نگذارد. رافائل نادال آمار سرسامآوری از مسابقات خود در زمینهای خاک رس در یک دهۀ اخیر به ثبت رسانده است. او با رکورد ۲۵۵ برد و ۲۳ باخت (۹۱.۷% پیروزی) و کسب ۳۴ از ۵۸ عنوان (۵۸.۶%) مهم این چنین زمینهایی، سلطۀ خود را بارها به رخ کشیده است.
اما موفقیتهای رافا نادال تنها به یک گرند اسلم و یا فصل خاص محدود نمیشود. او علاوه بر قهرمانی در مسابقات ویمبلدونِ ۲۰۱۰ با چهار قهرمانی در مسابقات گرند اسلم یو اس اوپن در سالهای ۲۰۱۰، ۲۰۱۳، ۲۰۱۷ و ۲۰۱۹، موفقترین تنیسور یک دهۀ اخیر این رویداد مهم در شهر نیویورک به حساب میآید. نادال تنها تنیس بازی در سال ۲۰۱۰ بود که در سه از چهار گرند اسلم فصل و در سه زمین متفاوت خاک رس (رولان گاروس)، چمن (ویمبلدون) و سخت (یو اس اوپن) توانسته بود به مقام قهرمانی برسد. رافا پس از اولین قهرمانیاش در یو اس اوپن گفته بود:
هدف من در تمام زندگیام یک چیز روشن و یکسان بوده است، بهبود وضعیت حرفهایم و اینکه در هر سال بتوانم احساسی به مراتب بهتر نسبت به گذشته پیدا کنم. بازیکن بهتر بودن به این معنا نیست که شما باید پیوسته و مداوم در هر مسابقهای به پیروزی برسید. زیرا برد و باخت در هر دیداری، بخشی از اعتماد به نفس لحظهای شما را به وجود میآورد.
عطش سیری ناپذیری نادال در سیر تکاملی بازیهای او کاملاً انعکاس پیدا کرده است. باطن و جسم او روزگاری در برابر حملات شدید رقبا، آسیبپذیر بود، اما اکنون او به همان اندازه قدرتمندتر شده است. در رشد جسمی و ذهنی رافا یک نفر نقشی اساسی دارد و او کسی جز نفر اسبق شمارۀ یک دنیای تنیس، کارلوس مویا نخواهد بود. مویا از اواخر سال ۲۰۱۶، هدایت نادال را به عنوان مربی برعهده گرفت و تفاوت سبک و سیاق ماتادور نیز با این انتخاب کاملاً مشهود بوده است. عمده تفاوت سبک نادال در چند سال اخیر منوط به سرویسهای دوم و بازگشتی این تنیسور بوده که او به نسبت گذشته توانسته امتیازات بیشتری را در این آیتم کسب نماید. رافا به طور میانگین در ۵۹.۶% از سرویسهای دوم خود عملکرد موفقیتآمیزی را به ثبت رسانده است. هواداران به همان اندازه شیفتۀ مقاومت او در لحظات سخت مسابقاتش نیز شدهاند. نادال در سال ۲۰۱۲ و به دلیل آسیبدیدگی که از ناحیۀ زانو به آن دچار گشت، مسابقات ویمبلدون را نیمهکاره رها کرد. تعداد بیشمار مصدومیتهای گاه و بیگاه نادال در ۲۰۱۴ باعث شد که او تنها در سه ماه آن فصل و سه تورنمنت به میدان برود. در نیمۀ دوم سال ۲۰۱۶، او به دلیل مصدومیت از ناحیۀ مچ دست چپ خود، تنها در پنج تورنمنت فصل حضور یافت. این پایان ماجرای مصدومیتهای این تنیس باز متولد شهر مایورکایِ اسپانیا نبود و او به دلیل آسیبدیدگی از ناحیۀ زانوی پای راست و همچنین جراحات شکمیاش، نتوانست بدان شکل در مسابقات یو اس اوپنِ ۲۰۱۸ بازی کند.
اما تنیسور خستگیناپذیر اسپانیایی با وجود تمامی این مسائل از پا ننشست و در همین یک دهه اخیر موفق به کسب ۴۸ عنوان قهرمانی شده است. نادال را باید به عنوان یک متخصص تمامعیار در زمینۀ بازگشت به مسابقات تنیس بدانیم. او از لحاظ ذهنی خارقالعاده است و توانایی انجام هر معجزهای را در میادین تنیس دارا میباشد. نادال به جای توجه به صحبتهای گاهوبیگاه منتقدیناش که آیا بدن او قادر به تحمل این حجم از فشار خواهد بود یا نه، با تقویت ذهن و انجام تمرینات سخت و طاقتفرسا دوباره خودش را به دایرۀ برندگان این رشتۀ ورزشی برگردانده است. رافا خود دراینباره میگوید:
شما به عنوان یک بازیکن حرفهای هر روز به میادین تنیس میروید و باید خود را از نظر ذهنی در آمادگی کامل قرار دهید. شما وقتی بد بازی میکنید، وقتی مشکلی دارید، وقتی درد یا مصدومیتی دارید، آن هنگام که شکایت و گلهای نمیکنید، درست آن زمان است که شما یک نگرش صحیح به این مسائل پیدا خواهید کرد. همه این موارد بدان شکل منفی نیست و شاید همین طرز تفکر بوده که به من این شانس را بخشیده تا همیشه برگشتهای خوبی به مسابقات داشته باشم.
نادال دهۀ دوم زندگی حرفهایش را با جایگاه شماره یکی جهان به پایان رسانده و در ۳۳ سالگی، او هیچ نشانی از پیری و کندشدنش نشان نداده است. اگر ماتادور بتواند شرایط فعلی خود را در سالهای آتی نیز حفظ نماید، او هر چه بیشتر قادر خواهد بود تا به میراث ارزشمندش در ورزش تنیس اضافه کند.