بروز اشتباهات در تنیس یک امر بسیار عادی است که هر بازیکنی اعم از تازه کار یا حرفه ای ممکن است به آن دچار شود. احتمالا با خواندن این جمله سری به نشانه موافقت تکان می دهید، اما زمانی که وارد زمین تنیس می شوید و به بازی می پردازید در مقابل هر گونه اشتباهی که انجام می دهید واکنشی به نشانه نارضایتی انجام می دهید. این بدان معناست که شما هنوز قانع نشده اید که خطاها و اشتباهات احتمالی در تنیس امری عادی است.
احتمالا شما در مقابل بروز هر گونه خطا و اشتباهی در زمین بازی، واکنش منفی انجام می دهید. این واکنش منفی می تواند شامل گفتن کلماتی منفی، اخم کردن، یا برخی اقداماتی باشد که نشان دهنده نارضایتی شما از عملکردتان می باشد.
اگر بعد از مسابقات یا تمارین ضربات آزاد تنیس، از شما پرسیده شود که کدام یک از اشتباهات انجام شده در بازی از نظر شما عادی بوده است، قطعا برای هر کدام یک دلیل و منطقی ارائه می دهید که این نشان دهنده عدم رضایت شما و قبول نکردن اشتباهات در تنیس به عنوان امری بدیهی و اجتناب ناپذیر است.
اشتباهات در تنیس
بسیاری از بازیکنان در جواب این سوال پاسخ هایی از این قبیل ارائه می دهند:
– زانوهایم را کم خم کردم
– به مدت لازم به توپ و مسیر آن نگاه نکردم
– تمرکز کمی در بازی داشتم
– و غیره
در واقع هر اشتباهی توضیحی در پشت خود پنهان دارد و احتمالا بر این باورید که اگر اشتباه فوق را انجام نمی دادید ممکن بود توپ را در اختیار داشته و امتیاز بازی را کسب می کردید. یا ممکن است به این فکر کنید که اگر به طور مرتب به اشتباهات خود دقت کرده و در صدد اصلاح آن ها باشید، دیگر مانند قبل اشتباه های مکرر نخواهید داشت و کمتر دچار خطا خواهید بود.
اگر با گفته های بالا موافقید، این نشان دهنده آن است که شما هنوز هم قبول دارید که برخی اشتباهات وجود داشته و اجتناب ناپذیرند. چرا که می دانید نمی توان به طور صد در صد حتی با وجود بر طرف کردن تمام اشتباهات، دچار خطای مجدد نشد.
نتیجه آن که برخی اشتباهات در تنیس همیشه وجود دارند. فرقی نمی کند که فردی تازه کار در این حرفه ورزشی باشید یا سال هاست که به تمرین و بازی مشغول هستید، مهم این است که همیشه احتمال خطا و بروز اشتباه وجود دارد.
اگر بازیکن سطح پایینی در تنیس هستید و می خواهید به سطوح بالاتری از بازی برسید، می بایست همانند بازیکنان سطوح بالاتر فکر و عمل کنید تا به مرور زمان تعداد خطاهایتان کم تر شود. به عبارتی هر چه بازیکن بهتری باشید تعداد خطاهای کمتری خواهید داشت. درست؟
اما جالب است بدانید که این طرز تفکر نیز اصلا درست نیست. چرا که در واقعیت، اتفاق دیگری در حال رخ دادن است. بازیکنان فکر می کنند وقتی ضربات، زمان بندی بازی و حرکات بدن خود را اصلاح می کنند اشتباهات کمتری انجام می دهند. اما واقعا این گونه نیست. اما چرا؟
به این علت که وقتی می دانید چگونه توپ بهتری بزنید، باعث می شود آن حرکت را امتحان می کنید و این به نوبه خود یک عمل ریسکی است و احتمال خطا در این حالت نیز بالاست. پس به خاطر داشته باشید که همیشه در هر رشته ورزشی با هر سطح مهارتی احتمال بروز اشتباه وجود دارد و این یک امر عادی است.
چرا بازیکنان تنیس متفاوت اند؟
سوالی که در این جا مطرح است این است که چه تفاوت و انتظاراتی بین بایکنان تنیس و بسکتبال وجود دارد؟ واقعیت ساده این است؛ هرچه بیشتر تنیس بازی می کنید و تمرین بیشتری داشته باشید، ضربات با کیفیت تری خواهید داشت. اما اشتباهات همیشه وجود دارند و قابل چشم پوشی نیستند. بنابراین واکنش به اشتباهات و فحاشی کردن به خود امری کاملا بی منطق و بی فایده است.
شما باید به عنوان روندی منطقی و بخشی از تنیس، اشتباهات در تنیس را بپذیرید و به همین علت است که بازیکنان بسکتبال نیز به راحتی این امر را پذیرفته و برایشان در سبد ننداختن توپ کاملا امری بدیهی است.
نکته ای که قبل از رخداد یک اشتباه و خطا وجود دارد، مساله زمان است. به عبارتی به محض این که شما وارد زمین بازی می شوید تایمر شروع به کار می کند.
آیا امکان دارد بدون این که اشتباهی انجام دهید به طور مداوم و به مدت یک ساعت بازی کنید؟ آیا فکر می کنید اگر همه تکنیک ها و مهارت ها را به درستی انجام دهید دیگر دچار هیچ گونه اشتباهی نخواهید بود؟
اگر این فکر درست است پس چرا هنوز هم برخی بازیکنان برجسته در این حرفه ورزشی دچار اشتباه می شوند؟ نظرتان راجع به این افراد چیست؟ آیا این افراد هنوز هم به بهبود مهارت های شان نیاز دارند؟
بنابراین اگر قبول دارید که نمی توان در طول یک ساعت بدون اشتباه به تمرین و بازی پرداخت، کدام یک از اشتباهات را به عنوان یک اشتباه عادی می پذیرید؟
واقعیت این است که تا آخر عمر ورزش حرفه ای خود احتمال از دست دادن توپ و خطا زیاد است و بهتر است که این قضیه را به عنوان یک امر عادی و نرمال در زندگی ورزشی خود در مسیر رسیدن به اهداف نهایی خود بپذیرید.
از نظر من اشتباهات همان چراغ قرمز راهنمایی رانندگی هستند که هنگامی که در حال رانندگی برای رسیدن به مسیری هستیم سر راهمان قرار می گیرند. چراغ قرمز راهنمایی رانندگی یک امر معمولی و نرمال است و سفر ما را به طور موقت گاها متوقف می کند. آنها یک رویداد ناخواسته هستند، اما هیچ کدام از ما از چراغ قرمز ناراحت نمی شویم. چرا که آن را به عنوان بخشی از زندگی و مسیر رانندگی مان پذیرفته ایم.
این دقیقا همان چیزی است که در اشتباهات تنیس نیز وجود دارد. اشتباهات در تنیس رویدادهای ناخواسته ای هستند که باید آن ها را به عنوان امری عادی در ورزش پذیرفت تا بتوانید ذهن خود را آماده برای رفتن به مراحل بالاتر کنید.
هر شخصی به عنوان یک بازیکن در سطوح مختلف ورزشی می بایست از اشتباهات خود بازخورد گرفته و بداند که بدن و ذهن او کامل نیستند و اعتقاد به این که ” اگر کاری را درست انجام دهم هرگز دچار اشتباه نخواهم شد” کاملا نادرست است.
واقعیت ورزش چیست؟
در این قسمت آمارهایی وجود دارد که نشان می دهد واقعیت هر ورزش چیست. آمار زیر مربوط به برخی از ورزشکاران حرفه ای در دو ورزش تنیس و بسکتبال است:
– Kobe Bryant (بسکتبال)- فصل 2011.1012:
تعداد کل پرتاب: 84.5%
تعداد پرتاب های گل شده: 43%
– آمار سرویس زنندگان دوم در تنیس مسابقات فینال گرنداسلم سال 2012:
بازی های آزاد استرالیا : Novak Djokovic – 66/68 (97%) و Rafael Nadal – 62/66 (94%)
رولان گاروس : Novak Djokovic – 46/50 (92%) و Rafael Nadal – 41/45 (91%)
ویمبلدون : Roger Federer – 38/41 (93%) و Andy Murray – 68/69 (98.5%)
نکته ای که در مثال های بالا دیده شده این است که در هر سطح از رقابت و با هر سطح از حرفه ای بودن در هر رشته ورزشی بروز خطا و اشتباه امری اجتناب ناپذیر است. البته بدیهی است که هیچ کدام از افراد بالا در مسابقات خود عاری از خطای ناخواسته نبودند و گاها خطاها خواسته و از سر اشتباه تکنیکی یا مهارتی می باشد.
حتی بهترین و با استعدادترین ورزشکاران جهان نیز در شرایطی دچار اختلال و اشتباه می شوند و بدیهی است که نمی توانند 100 درصد آن چیزی که از آن برخوردارند را در بازی ارائه دهند.
بنابراین شما نیز به عنوان یک بازیکن در حرفه ورزشی خود چرا توقع دارید که اشتباه نکنید در حالی که این کار غیر ممکن است؟
اگر بپذیرید که اشتباه کردن عملی غیر اجتناب پذیر است، پس دلایلی که برای آن مطرح می کنید چیست؟
شما دقیقا نمی دانید چه کاری انجام دهید.
به نظر من یکی از دلایلی که در تنیس موجب بروز اشتباه می شود این قضیه است که نمی دانید دقیقا چه کاری انجام دهید. من معتقدم که مهارت ها و تکنیک ها در تنیس آخرین دلیل و شاید کمترین علت بروز اشتباه در تنیس باشند.
چرا که شایع ترین علت بروز اشتباهات در تنیس به روان و ذهن بازیکن مربوط است.
قبل از تماس و برخورد با توپ می بایست یک تصویر کلی از توپ و مسیری که برای ادامه بازی در نظر دارید را ترسیم کنید. علاوه بر آن، این تصویر ذهنی باید به قدری خوب باشد که ذهن شما بتواند به طور دقیق تمام موارد مورد نیاز را محاسبه و تخمین زند. به طوری که بدن و تمامی اجزا مورد نیاز جهت انجام حرکت را با دقت با یکدیگر تنظیم و هماهنگ کند تا در نهایت به مسیری که در ذهن دارید برسید.
به عبارت ساده تر برای ضربه زدن به توپ باید دقیقا بدانید که توپ قرار است چگونه پرتاب شود و باید بدانید که در نیم ثانیه اول توپ از راکت حریف شما برگشت داده می شود.
تجربه نشان داده زمان برای بازیکنانی که به صورت تفریحی و در گروه های کوچک و باشگاهی به حرفه تنیس مشغول اند، بیشتر از آن چه که تصور می کنند زود می گذرد تا بتوانند به درستی و در مواقع لازم تصمیم بگیرند.
حال این قضیه را با کمبود سطح مهارتی این افراد، زمان بندی نادرست و عدم توانایی کافی آنان ترکیب کنید و ببینید که چگونه این افراد می توانند به شکل بدی در زمین بازی کنند و این در حالی است که وقتی توپ پرتاب شده آن ها با نت برخورد می کند بسیار متعجب می شوند!
بیشتر این بازیکنان تفکر درستی از مسیر توپ نداشته و این امر را ساده تلقی می کنند و ایده کمی نسبت به عمق بازی و حتی هدف نهایی که قرار است توپ به آنجا پرتاب شود دارند.
بنابراین لازم است قبل از این که تکنیک و مهارت خود را اجرا کنید از خود سوال کنید که آیا هدف درستی برای زدن توپ دارید و یا تصویر روشنی از مسیر توپ در ذهن پرورانده اید؟
اگر جواب این سوال را نمی دانید و به نتیجه ای نرسیدید فورا تکنیک را رها کرده و سعی کنید ابتدا مسیر توپ را در ذهن خود تصور کرده و برای آن برنامه ریزی کنید. این امر باعث می شود تا به طور قابل توجهی از تعداد خطاهای شما کاسته شود.
ورزش کردن سخت است
به عبارت ساده تر هر ورزشی به گونه ای طراحی شده است که کنترل بازیکن بر روی آن به طور 100% غیر قابل امکان و بسیار دشوار می باشد.
به طور مثال بازی بسکتبال به صورتی طراحی شده است که برای بازیکن غیر ممکن است تا بتواند 100% همه توپ های خود را به گل برساند و طراحی زمین بسکتبال، قوانین مربوط به قدم ها، پرتاب توپ و غیره باعث شده تا در هر صورت احتمال خطای بازیکن وجود داشته باشد. و همین قضیه باعث شده تا هیجان بازی و رقابت در آن افزایش پیدا کند.
اثر واکنش های منفی در بازیکن
بدترین اتفاقی که در قبال واکنش های منفی شما در بازی روی می دهد آن است که اعتماد به نفس پایین آمده و احتمال بروز خطای مجدد افزایش می یابد. در این حالت فرد در قبال حرکات عادی و ضربات معمولی خود نیز تردید دارد چرا که اعتماد به نفس خود را کاهش داده و باعث افت بازی خود می شود.
به یاد داشته باشید که هیچ زمان نمی توان کنترل 100% بازی را برعهده گرفت و بنابراین بروز اشتباهات می تواند امری کاملا عادی باشد که خارج از کنترل شما بوده و تنها با بازخورد از آن می توانید به روند بازی خود کمک کنید.
نتیجه گیری
بروز اشتباهات در تنیس امری اجتناب ناپذیر بوده و امکان رخ داد آن برای هر بازیکنی در هر سطح از مهارت و بازی وجود دارد. همان طور که پرتاب نکردن توپ در سبد بسکتبال امری عادی به شمار می آید، یک بازیکن تنیس می بایست تلاش کند تا در صورت بروز اشتباهات در تنیس آن را بدیهی و عادی تلقی کرده و واکنش منفی در برابر آن بروز ندهد.
هرچند تفکر بسیاری از بازیکنان در این است که به میزانی که تمرین کنند و به سطوح بالاتر برسند خطاهای کمتری انجام می دهند، اما مهم است که به یاد داشته باشید که حتی در بالاترین سطح مهارتی نیز امکان بروز اشتباه به صفر نخواهد رسید.