به بهانۀ آغاز سال جدید میلادی، در چندین یادداشت سریالی قصد داریم نگاهی به برترین تنیسورهای مرد جهان در یک دهۀ اخیر (۲۰۲۰-۲۰۱۰) داشته باشیم. در پنجمین قسمت، به بررسی دوران پرافتخار استن واورینکا در طول این ده سال میپردازیم.
نگاهی به عملکرد استن واورینکا در دهه اخیر
دهۀ دوم سدۀ میلادی جدید را باید دههای توامان از موفقیتها، رنجها و احساسات تلخ و شیرین استن واورینکا دانست. بازیکنی که پس از راجر فدرر، دومین تنیسور سرشناس سوئیسیها در رویدادهای مختلف تور مردان به حساب میآید. واورینکا در طول ده سال اخیر دچار مصدومیتهای سختی به خصوص در ناحیۀ زانو شد، اما اکنون او خوشحال است که دو عمل جراحی سنگینی که وی در ۲۰۱۷ بر روی زانویش انجام داده، موفقیتآمیز بوده است و او بار دیگر میتواند همچون گذشته در میادین تنیس به بازی مشغول باشد. تنیسور ۳۴ سالۀ سوئیسی در طول این ده سال به عناوین مختلفی در رویدادهای مختلف تنیس مردان دست یافته که از مهمترین آنها فتح سه گرند اسلم و قهرمانی در یک مسترز ۱۰۰۰ امتیازی بوده است. شاید بخشی از وجود استنیسلاس واورینکا آرزو داشته باشد که سه سال موفقیت آمیزی که او در طول این ده سال توانسته بود به خوبی بیگ فور را به چالش بکشد، هیچگاه به پایان نرسد. در دسامبر سال ۲۰۰۹، واورینکا ۲۴ ساله بود و در پایان آن فصل او سال را با جایگاه شمارۀ بیست و یکمی دنیا به اتمام رسانده بود. در آن سال او در شش فینال تورهای حرفهای ATP حضور یافته بود که ماحصل آن یک پیروزی و پنج شکست بود. واورینکا پیش از شروع این دهه و حتی چند سال پس از آن نیز هنوز به آن پختگی لازم برای نبرد با بهترینهای دنیا نرسیده بود.
پیش از سال ۲۰۱۳، او در مصاف با چهار تنیس باز برتر دنیا که بیگ فور معروف بوده و هستند، آمار ۷ پیروزی و ۳۹ شکست را به ثبت رسانده بود و شاید استن دیگر به باخت به بزرگان تنیس عادت کرده بود. اما در آوریل ۲۰۱۳، زندگی ورزشی او دستخوش تغییرات فراوانی شد. در آن مقطع زمانی، او تصمیم گرفت تا مگنوس نورمن، تنیسور اسبق شمارۀ ۲ دنیا را به عنوان مربی خود برگزیند و از این زمان بود که دوران شکوفایی واورینکا نیز در میادین تنیس آغاز شد. نتیجۀ این همکاری را میشد به وضوح چند ماه بعد و در ژانویۀ سال ۲۰۱۴ به خوبی مشاهده کرد. مربع بیگ فور که شامل تنیسورهای بزرگی چون راجر فدرر، رافائل نادال، نواک جوکوویچ و اندی ماری میشوند تا قبل از ژانویه ۲۰۱۴ و مسابقات گرند اسلم اوپن استرالیا توانسته بودند به ۱۶ قهرمانی پیاپی در گرند اسلمها دست یابند تا اینکه با درخشش واورینکا در ملبورن، نوار پیروزیهای متعدد آنها قطع گشت. استن در مرحلۀ یک چهارم پایانی، نواک جوکوویچ را از پیشرو برداشت و سپس در دور نیمه نهایی با پیروزی مقابل توماس بردیچ به بازی پایانی این رقابتها صعود کرد. در فینال او با برتری برابر رافائل نادال که در آن زمان در صدر رنکینگ جهانی تنیس مردان قرار داشت، بزرگترین شگفتی نخستین گرند اسلم فصل را رقم زد و به اولین قهرمانیاش در این مسابقات مهم رسید. استن واورینکا پس از قهرمانی در مسابقات اوپن استرالیایِ ۲۰۱۴ گفته بود:
من حتی خواب این را هم نمیدیدم که بتوانم در اینجا به قهرمانی برسم. زیرا من آنقدرها هم خوب نبودم که قادر باشم مقابل چنین تنیسورهای بزرگی پیروز شوم. وقتی به بازی پایانی رسیدم، با مربیام مگنوس دربارۀ شرایط حضور در فینال صحبت کردم. او به من گفت اصلاً به نتیجۀ بازی فکر نکن و سعی کن تنها تنیس خودت را بازی کنی. تنها به اینکه چگونه بتوانی یک نمایش خوب را ارائه نمایی، فکر کن.
تنیسور سویسی سه ماه بعد نیز دوباره شگفتیساز ظاهر شد و با پیروزی غیرمنتظره برابر راجر فدرر در فینال مسابقات مونت کارلو، توانست به نخستین قهرمانیاش در مسترزهای ۱۰۰۰ امتیازی برسد. سال بعد نیز موفقیتهای واورینکا اینبار در یک گرند اسلم دیگر تکرار شد. مسابقات اوپن فرانسه که به رولان گاروس مشهور است، به صحنۀ دومین قهرمانی او در گرند اسلمها تبدیل شده بود. واورینکا با پیروزی مقابل نواک جوکوویچ در دیدار پایانی این مسابقات، توانست مزۀ شیرین قهرمانی در فرانسه را به خوبی بچشد. سال ۲۰۱۶ و فلاشینگ مدوز شهر نیویورک بازهم تداعی کنندۀ خاطرات شیرینی برای استن واورینکا شد. او در آخرین گرند اسلم فصل با برتری مقابل نواک جوکوویچ موفق شد به نخستین قهرمانی خود در یو اس اوپن و سومین عنوانش در گرند اسلمها برسد تا بار دیگر توانسته باشد این عناوین مهم را از دستان بیگ فور خارج ساخته باشد. او در فینالهای مهم توانسته بود با آمار ۳ پیروزی و ۰ شکست مقابل نفرات برتر شمارۀ یک دنیا روبرو گردد. واورینکا دراینباره میگوید:
اگر میخواهید مقابل بازیکنان شمارۀ یک جهان به پیروزی برسید، باید همه چیز خودتان را فدای آن نمایید. باید رنج مصدومیتها و تمرینات سخت را به جان بخرید و از این دردها لذت هم ببرید.
از ژانویۀ ۲۰۱۴ تا اواسط سپتامبر ۲۰۱۶، واورینکا در ۱۱ فینال به پیروزی رسید و از ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۶ نیز او موفق به راه یابی به چهار دورۀ مسابقات تنیس پایان فصل مردان در لندن شد. در ۲۰۱۷ او بار دیگر به فینال مسابقات رولان گاروس راه یافت که در آنجا با شکست مقابل رافائل نادال به مقام دوم این رقابتها بسنده کرد. اما از آن مسابقات تا ماه آگوست او دیگر نتوانست درد ناشی از مصدومیت زانویش را تحمل نماید و به ناچار مجبور گشت تا زانوی آسیبدیدهاش را مورد عمل جراحی قرار دهد. اتفاقی که باعث شد تا استن مدتها از میادین تنیس دور باشد. او درست پس از مسابقات ویمبلدون از ادامۀ رویدادهای تنیس کنارهگیری کرد تا تحت دو عمل جراحی سنگین قرار گیرد. بازگشت او اما به رقابتهای تنیس با افت و خیزهایی همراه بود تا اینکه تنیس باز سوئیسی در سال ۲۰۱۹ موفق شد در تورنمنت روتردام هلند به فینال این بازیها صعود نماید. هر چند که در آن مسابقات او با شکست برابر گائل مونفیس به مقام دوم این رقابتها بسنده نمود. چند ماه پس از آن هم در فینال مسابقات آنتورپ (اوپن اروپا) به اندی ماری که او نیز از آسیبدیدگی طولانیمدتی برگشته بود باخت تا ماحصل او از این مصدومیت و عمل جراحی پس از آن، دو نایب قهرمانی باشد.
استن واورینکا بارها نشان داده که بازیکنی نخواهد بود که مصدومیتها او را از پای درآورند. در مسابقات این فصل اوپن فرانسه او در دیداری که پنج ساعت و نُه دقیقه به طول انجامید و لقب چهارمین مسابقۀ طولانیمدت تاریخ رولان گاروس را ازآن خود نمود، با برتری مقابل استفانوس تسیتسیپاس به دور یک چهارم پایانی این رقابتها صعود کرد. هرچند در بازی این دور او مغلوب نواک جوکوویچ شد، اما استن به خوبی ثابت کرد که باز هم میتوان روی تواناییهای بالقوۀ او حساب ویژهای باز کرد. واورینکا بازهم و اینبار در دهۀ سوم این سده هم میتواند دوباره علاقهمندان به رشتۀ تنیس را با پیروزیهایش شگفتزده نماید.